Lúc nó ra đời, kế hoạch hóa gia đình quản rất ngặt, trong thôn chỉ có hai nhà có em bé. Một nhà nếu không trốn đi vùng khác thì bị phạt tiền, còn nó, đường đường chính chính oe oe chào đời làm con cưng. Không phải vì nhà nó có quyền thế, mà là vì anh trai nó vốn mang bệnh não bẩm sinh,dân gian gọi là bệnh đần. Mẹ nó cầm cây roi trên tay dọa anh nó: ” Vĩnh viễn không được lại gần em nghe chưa !” . Vì sợ anh làm hại nó nên mẹ cấm anh không được vào phòng của nó. Đến nỗi ăn cơm cũng bắt anh ấy ăn một mình trong căn phòng nhỏ. Anh hay lén lút ngồi xổm bên ngoài khung cửa sổ nhìn trộm nó, thấy em trai là anh sung sướng cười, nước bọt theo khoé miệng chảy xuống…
Thật tình, lúc nhỏ, anh nó cũng được chiều lắm, đến khi những đứa trẻ cùng tuổi tập nói, thì anh nó vẫn ngốc dại, không mở miệng nói được từ nào. Khám bệnh xong mới biết anh nó bị bệnh não bẩm sinh. Ông bà nội trút hết thất vọng và uất ức lên đầu bố mẹ nó, mẹ nó đem hết oan ức ấy đổ lên đầu anh nó, hễ gặp một chuyện nhỏ là anh nó phải hứng cả trận mưa roi.
Có lúc mẹ ôm nó phơi nắng trong vườn, anh nó cẩn thận mon men đến gần, thích quá anh đưa tay lên sờ má nó. Mẹ nó như sợ một bệnh dịch gì mà vội vội vàng vàng bồng nó đi chỗ khác, mắng nhiếc anh nó: ” Không được lại gần em, mày muốn truyền bệnh cho em à !” .
Một lần, mẹ không có nhà. Từ xa, anh ngắm mợ bồng nó trên tay, vẫn là cười ngốc thôi. Mợ xót lòng, vẫy tay gọi: ” Đến đây cầm tay em một tí này” . Anh nó vội trốn đi, miệng lắp bắp nói liên tực không rõ: ” không…không cầm ,truyền bệnh…truyền bệnh…”
Hôm đó, mợ nó khóc òa, anh nó đưa tay lên lau nước mắt cho mợ, vẫn là cười ngốc thôi.
Nó lớn dần, đang thời kì tập nói. Mấy lần nó huơ tay lên, bò tới phía anh, anh nó mừng quá nhảy cẫng lên, mẹ nó tới kjp, lại vội vàng bồng nó đi.
Nhìn những lũ trẻ khác mút que kem, anh nó liếm môi, trong lòng thấy khát và nóng lắm. Bọn nhóc nói nếu anh chịu làm chó sẽ cho anh ăn kem. Anh làm chó bò trên đất, nhưng bọn nhóc chỉ cười phá lên rồi quỵt kem. Bằng một động tác nhanh gọn, anh nhổm người lên, như điên dại cướp lấy que kem. Bọn nhóc sợ quá khóc rống. Anh nó cầm chiến lợi phẩm chạy về nhà, không biết rằng que kem đang tan dần, tan dần. Về đến nhà, kem chỉ còn một miếng nhỏ tội nghiệp mà thôi. Nó đang chơi ở vườn sau, nhân lúc không ai để ý anh đem kem đến trước mặt nó và nói: “ ăn…ăn đi, em ăn đi.” Mẹ thấy anh cầm cái que như đang ra hiệu gì đấy, vội chạy đến xô anh ngã nhoài ra đất, que kem lấm lem đầy đất , ah nó ngẩn người nhìn một lúc lâu rồi ngoác miệng khóc.
Nó biết nói nhưng chưa từng gọi một tiếng anh. Anh nó hi vọng mình có thể như bao người khác được em trai nó gọi một tiếng anh. Vì vậy lúc nó đang đùa nghịch ở sân sau, anh đứng phía ngoài xa 3 mét lấy hết sức hét lớn: “ anh , anh…” Anh muốn nó nghe thấy sẽ học được cách gọi anh. Một lần, anh đang cố gắng hét thật to, mẹ mắng nhiếc anh và đuổi đi chỗ khác chơi. Lúc đó nó ngước mắt lên nhìn anh, đột nhiên gọi thật rõ một tiếng: “anh”.
Anh nó chưa bao giờ vui như thế, hoa chân múa tay, bỗng nhiên chạy đến ôm nó thật chặt, nước mắt nước mũi tèm lem đầy vai áo nó.
Từ nhỏ đã bị người ta gọi là “em thằng ngốc”. Lớn lên, nó ghét cách gọi này, bởi vì nó luôn mặc cảm và ghét hận anh nó. Một lần, cũng vì chính cách gọi này mà nó bị người ta đánh. Nó bị lũ bạn đè lên người. Bỗng nhiên, lũ bạn bị ai đó nhấc lên, là anh trai nó.
Nó chưa bao giờ thấy anh nó mạnh mẽ đến như thế, nhấc bổng cả lũ bạn nó lên, quật ngã chúng ra đất. Lũ bạn vừa khóc vừa thét đau. Nó thấy sợ, rắc rối rồi. Bố nó sẽ biết và phạt chúng nó. Phút ấy nó hận mẹ tận xương tủy vì sao lại sinh cho nó một ông anh trai đần độn, nó dùng hết sức đẩy anh nó ra và hét lớn: “ Ai cần anh quản chuyện người khác, anh là thằng ngốc.” Anh nó ngã ra đất, thẫn thờ nhìn theo bóng nó khuất xa dần.
Hôm đó, bố bắt hai anh em quỳ ra đất rồi dùng roi mâu quất tới tấp. Anh bò lên người nó, run rẩy nói: “ Đánh ….đánh con, đừng đánh em.”
Mấy hôm sau, mẹ mang kẹo từ thành phố về, chia nó 8 viên, anh nó 3 viên. Không chỉ là chia kẹo, những lần khác, anh nó cũng chịu vậy. Sáng sớm, anh đứng sau cửa gương đợi nó đi ra, xoè bàn tay có hai viên kẹo. Nó lờ đi, coi như không thấy gì. Anh nó lại chạy đến trước mặt xòe bàn tay ra có mấy viên kẹo ấy và nói: “ Ăn đi, em ăn đi.”
Không biết sao lần này nó đột nhiên không cần, anh nó chạy theo quấn quít cả chân, không nói lời nào, nhét cả ba viên vào miệng nó. Lúc kẹo trôi qua khỏi họng, nó thấy mắt anh trai đẫm nước.
Cầm giấy trúng tuyển vào đại học, bố mẹ nó rất mừng, anh trai nó cũng vui lây, thật ra anh nó không hiểu đại học là gì, nhưng biết rằng em trai đỗ đại học mang vinh quang về cho cả nhà, và cũng không ai gọi mình là anh ngốc nữa.
Trước đêm nó lên thành phố nhập học, anh nó vẫn không vào phòng nó, chỉ đứng ngoài cửa sổ đưa nó một bọc vải, mở ra có vài bộ quần áo mới. Đều là của mợ cho hai anh em nó, hoặc là của bà cô ở thành phố gửi tặng. Thì ra mấy năm qua anh nó chưa hề mặc quần áo mới, bởi mẹ không để ý nên anh giấu đi. Lúc đó nó phát hiện áo trên người anh đã cũ mèm, rách vài chỗ, chiếc quần ngắn đến tận mắt cá chân, nom thật tội nghiệp. Mũi nó cay cay, bao nhiêu năm qua, ngoài sự ghét bỏ, hận thù, nó có cho anh được cái gì đâu.
Anh nó vẫn cười ngốc thôi, có điều trong mắt đầy hi vọng, nó không biết là hi vọng gì. Mặc dù anh không biết nó đã cao lên rất nhiều, không biết những thứ quần áo ấy đã lỗi thời không thể chưng diện đi ra phố được nữa nhưng nó vẫn khoác mặc vào trước gương, xoay tới xoay lui, giả bộ vui mừng ríu rít hỏi anh: “ Đẹp không anh? ” . Anh nó gật đầu, ngoác miệng cười.
Nó viết lên giấy hai chữ “huynh đệ” rồi chỉ cho anh chữ nào là huynh, chữ nào là đệ, huynh là anh, đệ là em. Huynh đệ có nghĩa là có anh trước rồi mới có em, không có anh thì không có em. Hôm đó, anh nó đọc nhầm ngược lại thành “đệ huynh” . Lúc lên đường, nó khóc, anh nói rằng trong lòng anh nó là số 1, không có nó thì không có anh.
Nói đến đời sống đại học, nó thấy rất thú vị, nhiều điều thú vị, mới mẻ, và dường như nó quên mất ông anh trai nơi quê nhà.
Lần nọ mẹ đi gọi điện thoại cho nó, anh đi theo đến bưu điện. Mẹ nói rất nhiều, cả tiếng đồng hồ, rồi bảo nó nói chuyện với anh mấy câu. Anh tiếp điện thoại, đợi rất lâu không thấy nó nói gì, mẹ nói rằng: “ Thôi cúp máy đi con, anh con khóc rồi, anh con chỉ vào ngực ý nói nhớ con đó.”
Nó vốn muốn nói mẹ đưa điện thoại cho anh để nói với anh rằng: “ Đợi em về em dạy chữ cho anh, sẽ mua cho anh những thứ kẹo bánh mà chỉ ở thành phố mới có, đem về cho anh thật nhiều quà.” Nhưng nó không mở nổi miệng mà cúp máy luôn. Chỉ vì nó mặc cảm không muốn bạn cùng phòng biết nó có một ông anh trai đần độn, bị bệnh não bẩm sinh.
Hè đến, nó trở về nhà, trên xe ăn một viên kẹo, bỗng nhiên nhớ lại anh từng nhét kẹo vào miệng nó, kẹo ở trong miệng mà lòng nó đắng nghét.
Lần đầu tiên về đến nhà, nó hét thật to: “ Anh, anh ơi ! Em đã về, xem em mang cho anh cái gì này !” Thế nhưng không còn tiếng cười ngốc của anh nó nữa, không có bóng dáng ông anh gần 30 tuổi đời còn mặc quần áo trẻ con ngắn đến mắt cá chân nữa.
Bố mẹ nước mắt đầm đìa, kể với nó rằng 1 tháng trước anh nó lao xuống sông để cứu một đứa bé, đứa bé lên được nhưng anh nó mãi không còn. Bố mẹ úp mặt khóc…
Một mình đứng bên dòng sông, bao kí ức về anh chợt ùa về da diết. Nó rút trong túi ra một tờ giấy có hai chữ “huynh đệ”, bên dưới là chữ méo xẹo “đệ huynh” , nó cõ thể nhận ra đó là chữ anh nó.